ΨΥΧΙΑΤΡΟΣ - ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ
Επιστημονικός Συνεργάτης Α.Π.Θ.


ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ


 ΨΥΧΟΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ: ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΕΣ

Σε μεγάλο μέρος του πληθυσμού υπάρχουν προκαταλήψεις και στερεότυπα που αφορούν τις βιολογικές θεραπείες της ψυχιατρικής και προέρχονται από πιο πρώιμες περιόδους της ιστορίας της ψυχιατρικής όπου η ιατρική έρευνα ήταν πολύ λίγο ανεπτυγμένη ή γινόταν σκόπιμα κακή χρήση των βιολογικών αυτών μεθόδων (π.χ. από ολοκληρωτικά καθεστώτα).
Μύθος 1: "Τα φάρμακα σε κάνουν φυτό" δηλαδή προκαλούν πάντα καταστολή και υπνηλία.
Αν και σε ένα πολύ μικρό ποσοστό ασθενών μπορεί να προκληθεί (συνήθως ήπια και παροδική) καταστολή ως παρενέργεια, σήμερα υπάρχουν φάρμακα που επιτυγχάνουν το θεραπευτικό τους αποτέλεσμα χωρίς καταστολή.

Μύθος 2: "Τα φάρμακα προκαλούν παρενέργειες. Θα καταστρέψουν τον οργανισμό μου"
Με τα σύγχρονα φάρμακα, σε ένα μικρό ποσοστό ασθενών (συνήθως κάτω του 10%) μπορεί να προκληθούν κυρίως στο διάστημα της έναρξης μιας φαρμακευτικής αγωγής κάποια ενοχλήματα τα οποία είναι γνωστά ως "παρενέργειες". Συνήθως όμως είναι ήπια και παροδικά και σε ένα μεγάλο ποσοστό φαρμακευτικών θεραπειών δεν υπάρχει καμιά απολύτως παρενέργεια. Επίσης τα σύγχρονα φάρμακα στην πλειοψηφία τους είναι σχετικά ασφαλή σε μακροχρόνια χορήγηση.

Μύθος 3: " Τα φάρμακα σε κάνουν να εξαρτηθείς απ' αυτά και να μην μπορείς να τα κόψεις"
Το παραπάνω είναι αλήθεια για μια συγκεκριμένη κατηγορία παλαιάς γενιάς ελασσόνων αγχολυτικών (ηρεμιστικών) φαρμάκων που λέγονται "βενζοδιαζεπίνες", τα εμπορικά ονόματα των οποίων είναι ευρέως γνωστά στους απλούς ανθρώπους, και καταναλώνονται από πολύ μεγάλο μέρος του πληθυσμού μετά συνήθως συνταγογραφήσεις μη ειδικών ιατρών όπως παθολόγων, καρδιολόγων, κτλ για "αγχώδη και ψυχοσωματικά συμπτώματα" ή λήψη τους με πρωτοβουλία του ίδιου του ασθενή (π.χ. από συγγενείς, γείτονες, κτλ). Τα σύγχρονα φάρμακα είναι πολύ πιο εξειδικευμένα στη δράση τους και μπορούν να έχουν θεραπευτικό αποτέλεσμα χωρίς εξάρτηση.

Ψυχοδυναμική ψυχοφαρμακολογία
Πολλές φορές ο ασθενής μπορεί ασυνείδητα να "αρνείται" να θεραπευτεί μη πιστεύοντας ότι μπορεί να τον βοηθήσει η φαρμακοθεραπεία, μη ακολουθώντας τις οδηγίες του γιατρού, παραλείποντας δόσεις, ή φοβούμενος ότι εισάγει κάτι το άγνωστο και καταστροφικό στον οργανισμό του. Ο γιατρός μέσω της σχέσης που έχει με τον ασθενή και με την γνώση των βαθύτερων ψυχοδυναμικών παραγόντων που διέπουν τον ψυχισμό του συγκεκριμένου ανθρώπου, θα πρέπει να φέρει στην επιφάνεια και να αντιμετωπίσει τις άμυνες αυτές.

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ

Από του στόματος φυσικά σκευάσματα
Σήμερα υπάρχει αυξανόμενος αριθμός μελετών που υποστηρίζουν ότι διάφορα βότανα, φυτά, ή συμπληρώματα διατροφής μπορεί να έχουν ευεργετική επίδραση στα ψυχικά ενοχλήματα, όπως π.χ. η κατάθλιψη, το άγχος, η μείωση της μνήμης, κ.ά., αλλά και στην πρόληψη ανάπτυξης συμπτωμάτων από την ψυχική και νοητική σφαίρα.

Σωματικές τεχνικές
Διάφορες σχολές σκέψης και θεωρίες τόσο δυτικής όσο και ανατολικής προέλευσης προσπάθησαν να δουν το σώμα και την ψυχή σαν μια ενότητα, σαν τις δυο όψεις του ίδιου νομίσματος.
Έτσι, τα ψυχικά ενοχλήματα και τα στοιχεία του χαρακτήρα έχουν και μια σωματική πλευρά, μία "εγγραφή" στο σώμα.
Επιδρώντας με διάφορες φυσικές, μη παρεμβατικές τεχνικές στο σώμα, μπορούμε να ανακουφίσουμε κάποια ψυχικά συμπτώματα ή να αυξήσουμε την ψυχική επίγνωση του ατόμου για κάποια ψυχικά του κομμάτια, όπως π.χ. κάποια συναισθήματα. Οι τεχνικές αυτές μπορεί να ξεκινούν από τεχνικές μυϊκής χαλάρωσης και αναπνοής για μείωση άγχους και στρες, επίγνωση και συνειδητοποίηση βαθύτερα "θαμμένων" συναισθημάτων έως και την επίγνωση από τον ασθενή -μέσω λεκτικών ερμηνειών του θεραπευτή-δομικών χαρακτηριστικών του χαρακτήρα που είναι αποτυπωμένες στο σώμα με τη μορφή μυϊκών στάσεων (π.χ μια χρόνια σκυφτή στάση μπορεί να αποτυπώνει στο σώμα έναν βαθύ ασυνείδητο φόβο φαντασιακής σωματικής κακοποίησης)